ZAJĘCIA TYFLOLOGICZNE

• 

• 

Usprawnianie widzenia polega na rozwijaniu umiejętności posługiwania się wzrokiem, a przez to zwiększanie skuteczności wykorzystywania widzenia w codziennym funkcjonowaniu.

Ćwiczenia obejmujące usprawnianie widzenia

• pobudzanie patrzenia czyli prowokowanie do otwierania oczu, zwracania głowy i oczu w kierunku bodźców wzrokowych,
• stymulowanie widzenia, czyli dostarczanie bodźców wzrokowych odpowiednich do możliwości wzrokowych dziecka,
• rozwijanie podstawowych sprawności wzrokowych, związanych z kontrolowaniem ruchów gałek ocznych (fiksacja, lokalizowanie bodźca, śledzenie, przenoszenie spojrzenia, przeszukiwanie, wodzenie, zbieżność);
• kształtowanie pojęć i pamięci wzrokowej, czyli rozpoznawanie obiektów na podstawie informacji wzrokowych),
• osiąganie wyższych sprawności wzrokowych (m.in. dobieranie obiektów i obrazków wg określonych cech, identyfikowanie obiektów na obrazkach.

Ćwiczenia koordynacji wzrokowo –ruchowej

• dostarczanie bodźców wzrokowych stymulujących fiksację wzrokową, akomodację, śledzenie przedmiotów: poziome, pionowe, po okręgu
• wodzenie wzrokiem za poruszającymi się przedmiotami, skupiane wzroku na kolorowych, jaskrawych przedmiotach na tle kontrastowym, wyróżnianie obiektów z tła i odwrotnie, dopełnianie wzrokowe
• rozwijanie orientacji przestrzennej w zakresie małej i dużej przestrzeni.       

---

TERAPIA RUCHOWA

W ramach zajęć terapii ruchowej w oparciu o IPE-T oraz w zgodzie z założeniami  podstawy programowej kształcenia ogólnego dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym realizowane są  następujące cele i zadania dotyczące:

• stymulowania rozwoju psychoruchowego;
• usprawniania i doskonalenia prostych czynności ruchowych w zakresie dużej motoryki (postawa, lokomocja, koordynacja ruchów ciała) oraz małej motoryki (koordynacja ruchów rąk, koordynacja wzrokowo-ruchowa, manipulacja);
• rozwijania autoorientacji i orientacji przestrzennej;
• poprawy adaptacji w zakresie przyjmowania nowych bodźców, zmniejszania zaburzeń sensorycznych, gromadzenia nowych bodźców sensorycznych poprzez działania polisensoryczne;
• poprawy jakości przesyłania i organizacji informacji sensorycznej oraz wytworzenia odpowiedniej reakcji adaptacyjnej;
• integracji podstawowych reakcji posturalnych i koordynacji obu stron ciała;
• rozwoju reakcji równoważnych, planowania motorycznego, lateralizacji, czucia powierzchownego i głębokiego;
• rozwijania samoobsługi i zaradności życiowej;
• wydłużania czasu koncentracji uwagi;
• wyzwalania aktywności ruchowej przez zabawy sportowe oparte na naturalnej potrzebie ruchu;
• hartowania organizmu;
• wdrażanie do dbałości o zdrowie, rozumienia związku aktywności fizycznej ze zdrowiem;
• wdrażania do współdziałania w zespole, respektowania przepisów i zasad sportowych, w tym zasad fair play;
• kształtowania postawy świadomego udziału uczniów w różnych imprezach sportowo-rekreacyjnych;
• Podczas zajęć wykorzystujemy szereg metod m.in. Metodę Ch. Knilla, Metodę Ruchu Rozwijającego W. Sherborne, Metodę Integracji Sensorycznej, ćwiczeń, gier i zabaw ruchowych, które powodują, że tok lekcji jest  interesujący, a uczniowie uczestniczą w nim z pełnym zaangażowaniem.

Przydzielane zadania dostosowane są do aktualnych możliwości psychofizycznych ucznia, korzystamy z  licznych pomocy dydaktycznych
i sprzętów rehabilitacyjnych.
Podczas zajęć zwracamy uwagę na ład i porządek, dbamy o atmosferę sprzyjającą wzmożonej aktywności ucznia oraz przestrzegamy zasad bezpieczeństwa.
Uczeń traktowany jest podmiotowo, stosujemy zasady komunikacji werbalnej i niewerbalnej oraz pozytywne wzmocnienia.
W ramach zajęć przygotowujemy uczniów do udziału w licznych Olimpiadach Sportowych, pod kątem konkretnych konkurencji.
Na zajęciach uczniowie poznają podstawowe elementy gry w tenisa stołowego
oraz podstawy gry rekreacyjnej bocce.

---

TERAPIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ (SI)

Na tej podstawie mózg tworzy odpowiednią do sytuacji reakcję nazywaną adaptacyjną. Jest to adekwatne i efektywne reagowanie na wymogi otoczenia. Może to być odpowiedź ruchowa jak i myślowa.
Zmysły dostarczają nam informacji, których potrzebujemy, by funkcjonować. Pierwszym zadaniem zmysłów jest pomóc nam przetrwać. Drugim – po zapewnieniu nam bezpieczeństwa – pomóc nauczyć się, jak być aktywnymi, twórczymi istotami.
W przypadku zaburzenia przetwarzania sensorycznego(SPD, Sensory Processing Disorder), czyli trudności w sposobie odbierania, organizowania i wykorzystywania przez mózg informacji sensorycznej, codzienne interakcje z otoczeniem danej osoby są nieefektywne. Dziecko, którego centralny układ nerwowy w nieefektywny sposób przetwarza informacje sensoryczne, ma duże problemy z codziennym funkcjonowaniem. Zaburzenie przetwarzania sensorycznego oddziałuje na to, jak dziecko się rusza, uczy, zachowuje, bawi, nawiązuje relacje społeczne, co wobec siebie czuje.

Celem terapii integracji sensorycznej jest:

• poprawianie jakości przesyłania i organizacji informacji sensorycznej oraz wytworzenie odpowiedniej reakcji adaptacyjnej;
• integracja podstawowych reakcji posturalnych i koordynacja obu stron ciała;
• stymulowanie rozwoju reakcji równoważnych, praksji, orientacji przestrzennej
  i lateralizacji, czucia powierzchniowego i głębokiego (w zależności od potrzeb danego dziecka);
• rozwijanie sprawności w zakresie dużej i małej motoryki, koncentracji uwagi, zdolności wzrokowych, słuchowych;
• rozwijanie somatognozji;
• poprawa funkcjonowania emocjonalnego;
• rozwijanie samodzielności, poczucia pewności siebie i własnej wartości.

Podczas terapii stosuje się ćwiczenia z wykorzystaniem sprzętu terapeutycznego: platformy wiszącej, hamaka terapeutycznego, huśtawki terapeutycznej, huśtawki T, deskorolki, deski rotacyjnej, beczki, kołyski, helikoptera, konika, gruszki rehabilitacyjnej, piłki terapeutycznej do skakania z uszami, piłki do stymulacji, piłki Bobath, piłki owalnej, trampoliny, koca terapeutycznego, materaca, maty, klinów, wałka, drabinki.
    Oprócz sprzętu podstawowego w terapii SI możemy wykorzystać dodatkowe pomoce terapeutyczne, które uatrakcyjnią ćwiczenia podczas sesji: ścieżki fakturowe do dotykania, pocierania, chodzenia (welur, futro, frotte), wycieraczki   podłogowe – kolczaste, z trawy bambusowej, maty łazienkowe fakturowane; gąbki, myjki, rękawice do kąpieli, szczoteczki do mycia paznokci, piórka; gniotki – galaretowate rybki, piłki itp., ciastolina do wyrabiania siły mięśniowej dłoni; rybki na magnes do łowienia, balony, rzutki do rzucania ćwiczące koordynację ręka-oko; zimne okłady – dostępne w aptekach w różnych rozmiarach; kalejdoskop; oliwka kosmetyczna do masażu twarzy, dłoni i innych partii ciała; trójkąt muzyczny, stetoskop, grająca rurka, mikrofon do stymulacji słuchowej; wibrujące zabawki; zestaw czytelnych obrazków przedstawiających przedmioty z najbliższego otoczenia; spinacze bieliźniane, klamerki; olejki zapachowe, przyprawy, aromaty kuchenne, tkaniny nasiąknięte zapachami oraz obiekty naturalne (siano, mech, szyszki itp.); opaski na ręce z dzwonkami; koc terapeutyczny – różno fakturowy, maty guzikowe tunelowe, maty tunelowe z materiałem nieustrukturalizowanym, poszewki wypełnione materiałem nieustrukturalizowanym; zmywaki kuchenne, pumeks, druciaki, papier ścierny różnej grubości; materiały nieustrukturalizowane (ryż, kasza, groch itp.) oraz drobne przedmioty (kamyki, guziki itp.); świecące rurki, długopisy, latarki; woreczki z grochem, fasolą, ryżem, szyszki, kamienie, orzechy, żołędzie, kasztany.

---

TERAPIA RĘKI

Terapia ręki zajmuje się usprawnianiem małej motoryki. Dotyczy usprawniania rąk (rozwój chwytu, kształtowanie sprawczości), jak również stymulacji sensorycznej w obrębie dłoni i rąk. W końcowym etapie terapii zajmuje się również obszarem grafomotoryki. Każde zajęcia przebiegają w określonej kolejności, tak aby zapewnić uczniom poczucie bezpieczeństwa i stałości następujących po sobie etapów (powitanie, masaż ręki, ćwiczenia rozmachowe, manualne, precyzyjne, relaks, pożegnanie).

---

SALA DOŚWIADCZANIA ŚWIATA

Sala Doświadczania Świata to pomieszczenie wyposażone w różnego rodzaju urządzenia stymulujące rozwój zmysłów.
Głównym celem zorganizowania takiej sali jest stwarzanie możliwości odbierania nowych bodźców, wzbogacania doświadczeń oraz miłego spędzania czasu w atmosferze relaksu i pełnej akceptacji przez osoby z wieloraką niepełnosprawnością.

Wśród sprzętów, którymi dysponujemy w Sali Doświadczania Świata  znajdują się:

• projektor przestrzenny
•  kolumna bulgocząca
• kurtyny światłowodów
• dyfuzatory olejków zapachowych
• kula lustrzana + reflektor z tarczą kolorów
• lampy ultrafioletowe
• magiczne różdżki i pałeczki
• magiczna kula
• przybory do manipulacji
• wibrujący wąż
• kij deszczowy

---

METODA ALFREDA TOMATISA

System uwagi słuchowej przeznaczony jest do diagnozy i treningu w oparciu o założenia metody prof. Alfreda Tomatisa.
Diagnoza obejmuje badania:
– przewodnictwa kostnego,
– dyskryminacji wysokości dźwięków,
– lateralizacji słuchowej,
– przewodnictwa powietrznego.

Terapia polega na uczestnictwie w nieinwazyjnym programie, obejmującym trening audio-wokalny i stymulację dźwiękową dostosowaną do potrzeb i możliwości ucznia. Stymulację układu słuchowego uzyskuje się za pomocą przetwarzania dźwięku przez urządzenia zwane Elektronicznym Uchem. Aby stymulacja była najintensywniejsza, dźwięki są tak zmieniane, że nie przypominają oryginalnych tonów. Elektroniczne Ucho spełnia zadanie terapeutyczne, przetwarzając dźwięk.
W I fazie pasywnej, która składa się z kilku bloków terapeutycznych,  uczeń słucha muzyki Mozarta o różnych częstotliwościach oraz przetworzonego przez Elektroniczne Ucho i system filtrów głosu matki. Dodatkowo podczas treningu wykorzystuje się uspokajające, niefiltrowane dźwięki z chorałów gregoriańskich. Trening uwagi słuchowej dostosowany jest do potrzeb i możliwości ucznia. Program zazwyczaj trwa 30 dni, na które składają się 1,5 godzinne sesje. Dla potrzeb przedszkoli i szkół opracowano godzinne sesje. Po zakończeniu I fazy zaleca się 4 tygodniową przerwę.
W II fazie aktywnej uczeń śpiewa lub powtarza słowa, zdania, dodatkowo słucha utworów Mozarta. Słuchanie w słuchawkach podczas I fazy treningu teraz znajduje swoje zastosowanie. Takie ćwiczenia praktyczne otwierają uczniowi drogę do skutecznej komunikacji oraz bogatego wyrażania siebie. Sprawia, że uczeń świadomie i aktywnie zwraca się ku zewnętrznemu światu i chce się z nim komunikować.

Metoda jest wsparciem terapii tradycyjnych, okazuje się skuteczna:

• w pracy z uczniami niepełnosprawnymi, zespołem Downa, autyzmem.
• przy spektrum zaburzeń językowych i komunikacyjnych.
• gdy występuje nadwrażliwość na dźwięk, nadpobudliwość, zespół hiperkinetyczny zespół deficytu uwagi, problemy z koncentracją i słuchaniem.
• zachowania gwałtowne połączone z blokadą emocjonalną ,opóźnienie
  w rozwoju psychomotoryczny, uszkodzenia mózgu, brak koordynacji ruchowej, ADHD,
• trudności w nauce czytania i pisania, problemy z zapamiętywaniem, rozumieniem komunikatów, problemy z śpiewa mówi, powtarza, słucha własnego głosu, W czasie terapii dana osoba uczy się umiejętności słuchania prawym uchem.

---

TERAPIA LOGOPEDYCZNA

Terapia logopedyczna dzieci z niepełnosprawnością intelektualną to przede wszystkim szeroko pojęty rozwój języka werbalnego i pozawerbalnego. Polega ona przede wszystkim na nauczaniu mowy w kontekście rozumienia jej wartości społecznej i użytkowej. Ćwiczenia poprawiające artykulację nie są aż tak istotne i pełnią drugorzędną rolę. Logopeda po zapoznaniu się z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego oraz prawidłowo przeprowadzonej diagnozie, opracowuje dla każdego ucznia indywidualny program terapii.

Główne cele terapii to:

• rozwijanie umiejętności komunikacyjnych za pomocą mowy werbalnej oraz pozawerbalnej z wykorzystaniem alternatywnych i wspomagających metod AAC;
• wyrabianie umiejętności komunikowania własnych potrzeb oraz z drugą osobą;
• zapoznanie z najbliższym otoczeniem i czynnościami wykonywanymi na co dzień;
• usprawnianie funkcji pokarmowych;
• kształtowanie prawidłowego toru oddechowego;
• kształtowanie słuchu i umiejętności rozumienia;
• kształtowanie umiejętności percepcyjnych;
• wyrabianie koordynacji wzrokowo – ruchowej oraz gestu wskazywania;
• rozwijanie, doskonalenie i usprawnianie narządów artykulacyjnych.

W terapii dzieci z niepełnosprawnością intelektualną bardzo istotne jest nawiązanie kontaktu emocjonalnego z uczniem, bo na nim buduje się dialog,
a uczniowie wtedy chętniej wchodzą w interakcje z dorosłymi. Duże efekty przynoszą wspólne zabawy tematyczne, które wyzwalają w nich radość, pobudzają do działania i motywują do podjęcia aktywności. Ważne jest, aby wyposażyć uczniów niemówiących w komunikatory czy tablety z syntezatorem mowy, które pozwolą im być nie tylko odbiorcą komunikatów, ale także nadawcą.

Zaczynając terapię należy wypracować pewne nawyki, które są nam niezbędne podczas mówienia a więc: prawidłowy oddech, połykanie i przełykanie śliny, zamykanie ust, patrzenie na rozmówcę. Słownictwo zawsze dobiera się do indywidualnych możliwości ucznia mając na względzie to, co jest niezbędne do jego funkcjonowania w społeczeństwie. Następnie dziecko uczy się podczas prowadzenia dialogu formułowania pytań, poleceń; sygnalizowania swoich  potrzeb i życzeń. Kiedy opanuje te umiejętności można prowadzić swobodne rozmowy na wiele tematów rozwijając zainteresowania ucznia.  

Metody stosowane podczas terapii logopedycznej to:

• logopedyczne (ćwiczenia oddechowe, fonacyjne, artykulacyjne, słuchowe);
• oparte na praktycznym działaniu;
•  oparte na słowie;
•  oparte na obserwacji;
• pedagogika zabawy;
• komunikacja alternatywna i wspomagająca (przedmioty rzeczywiste, zdjęcia, obrazki, symbole PCS, MÓWIK, gesty MAKATON, komunikatory, tablety z syntezatorem mowy);
• logorytmika;
• psychostymulacyjna metoda kształtowania i rozwoju mowy oraz myślenia Dyna Lingua;
• elementy masażu logopedycznego wg C. Moralesa.

Metody oraz zasady prowadzenia terapii logopedycznej dobiera się zawsze indywidualnie do możliwości psychofizycznych każdego ucznia. Sukces terapii zależy od dobrej współpracy z rodzicami ucznia, a także jej kontynuacji w domu.

---

TERAPIA CZASZKOWO – KRZYŻOWA

Jest to terapia uznawana przez medycynę tradycyjną. Polega na regulacji przepływu płynu mózgowo – rdzeniowego w organizmie człowieka. Pod wpływem terapii następuje wyciszenie układu nerwowego, terapia harmonizuje całe ciało, wyzwala procesy samo uzdrawiania i regulacji. Następuje odblokowanie traum, zmniejszenie ciśnienia. Jest to nieinwazyjna, delikatna metoda dająca relaks, odprężenie, rozluźnia układ mięśniowo- powięziowy. Jest całkowicie bezpieczna.
W trakcie terapii wyzwalane są procesy samo uzdrawiania ciała pacjenta. Metoda ma działanie relaksacyjne, rozluźniające układ mięśniowo – powięziowy. Jest całkowicie bezpieczna.

Najważniejsze wskazania to:

• bóle głowy, migreny, nerwobóle, zawroty głowy, problemy z zatokami
  zaburzenia snu, lęki, nerwice
• stany pourazowe( złamania, skręcenia, zwichnięcia )
• zaburzenia nastroju, przemęczenia, obniżenie odporności
• nadpobudliwość u dzieci
• zaburzenia koncentracji, kłopoty z uczeniem się u dzieci i młodzieży
• urazy okołoporodowe matki i dziecka
• stany depresyjne po traumach fizycznych i emocjonalnych

Przeciwskazaniem może być:

• agresywne nadciśnienie
• duszności
• świeże złamania, zwichnięcia
• ciąża do 3-go miesiąca

---

DOGOTERAPIA W NASZEJ SZKOLE

„Jest twoim przyjacielem, partnerem, obrońcą – twoim Psem. Jesteś jego życiem, miłością, przewodnikiem. Będzie twój – wierny i oddany do ostatniego uderzenia serca. Winien mu jesteś zasłużyć na to oddanie.”      M. Siegal

• 

• 

W naszej szkole celem włączenia psa do terapii jest nawiązanie interakcji z uczniem by doświadczył on pozytywnych emocji. Wytworzone więzi, uzyskanie wsparcia od terapeuty ma pobudzić motywację i zachęcić ucznia do aktywności.
Poprzez dogoterapię możemy:

• rozwijać mowę i wzbogacać słownik, doskonalić system komunikacji alternatywnej z wykorzystaniem symboli PCS;
• rozwijać funkcje poznawcze;
• stymulować zmysły, ćwiczyć koncentrację, koordynację ruchów oraz orientację przestrzenną;
• pobudzać układ taktylny;
• eliminować stres i napięcia emocjonalne;
• rozwijać myślenie przyczynowo – skutkowe;
• budować poczucie własnej wartości, pewności siebie i bezpieczeństwa, przełamywać lęk;
• rozwijać spontaniczną aktywność;
• motywować i mobilizować do podejmowania działań;
• uczyć właściwych postaw w stosunku do zwierząt;
• uczyć zasad bezpiecznego postępowania z psami.

Pies kocha nas bezwarunkowo, nie wygłasza opinii, nie ocenia, nie krytykuje. Zamiast tego, jest uważny i oddany, obserwuje ludzi z sympatią i zrozumieniem. Dlatego ofiaruje uczucie bezpieczeństwa i zaufania, które jest niezbędne
w każdej terapii.

---

EEG BIOFEEDBACK

Pod wpływem uczenia się zachodzą różne zmiany – przyrost nowych i rozszerzanie się istniejących neuronów oraz zmiany połączeń pomiędzy nimi. Wszystkie te zjawiska są wyrazem plastyczności, czyli zdolności układu nerwowego do zmiany. Dzięki poprawie pracy mózgu polepsza się funkcjonowanie organizmu. Mózg nieustannie generuje elektryczne fale, które można zmierzyć i w razie potrzeby korygować. Podstawowymi rodzajami fal są Delta, Theta, Alfa, SMR i pojemna Beta. Koncepcja treningu biofeedbacku EEG polega na wytwarzaniu pożądanych fal, a redukowaniu niektórych, w danej sytuacji zbytecznych
i niechcianych. Metoda jest całkowicie bezpieczna i nie powoduje żadnych skutków ubocznych, ale wymaga od pacjenta zaangażowania. Do ćwiczeń neurofeedbacku (synonim EEG feedbacku) wykorzystuje się głowicę wzmacniającą fale EEG korzystającą z odpowiedniego oprogramowania. Elektrody podłączone do uszu i odpowiednich punktów na głowie gromadzą dane o poszczególnych falach, a komputer zamienia je na zrozumiały dla nas obraz. Zadaniem pacjenta jest taka modyfikacja aktywności własnego mózgu, żeby np. wprawić – wyświetlany na ekranie obraz – w ruch. Raz może być to latanie samolotem, innym razem żonglowanie piłkami albo sprawienie, żeby ulubiony film był widoczny wyraźnie, a dźwięk pozostawał niezniekształcony. Neurobiofeedback stosuje się z powodzeniem również u osób zdrowych, chcących rozwijać swoje możliwości, np. u sportowców – skoczków narciarskich, piłkarzy czy lekkoatletów. Z powodzeniem korzystali z jego możliwości Adam Małysz, Kamil Stoch oraz Paweł Wojciechowski. Klub AC Milan od kilkunastu lat stosuje tę metodę jako uzupełnienie codziennych treningów. W zasadzie każdy może spróbować tej coraz powszechniejszej technologii.

---