Poradnik dla rodziców

Zanim wprowadzisz AAC – od czego zacząć?

  • nadaj zachowaniu dziecka określone znaczenie komunikacyjne możesz to zrobić reagując na zachowanie dziecka np. podając mu zabawkę na której zatrzymało wzrok.
  • zwracaj uwagę na niewielkie sygnały. Dostrzegaj intencję komunikacyjną swojego dziecka – dziecko, które nie komunikuje się za pomocą mowy wykorzystuje wokalizację, gest, mimikę. Zainteresowanie jakimś przedmiotem wyrazi poprzez zatrzymanie na nim wzroku. Informację dotyczącą swojego stanu lub potrzeby może wyrazić poprze ruch jakiejś części ciała. Bądź czujny i uważny.
  • prowokuj dziecko do komunikacji poprzez: pomijanie go przy częstowaniu słodyczami, jedzenie czegoś przy dziecku i nie częstowanie go, wzięcie do ręki książeczki dziecka i trzymanie jej w ręku bez otwierania, przerywanie ulubionej zabawy, zaproponowanie dziecku przedmiotu, zabawy, której nie lubi, dawanie dziecku zabawki z pozytywką dopiero wtedy, gdy pozytywka przestanie grać.
  • nie wyręczaj dziecka, oczywiście w obszarze w którym jest to możliwe np. wybór ubrania, które chce założyć do szkoły.

Jak porozumiewać się z kimś kto używa AAC?

Bądź dobrym słuchaczem!!!

Rozmowa z dzieckiem, które używa AAC jest trochę inna niż rozmowa z dzieckiem, które porozumiewa się w sposób naturalny. Osoba korzystająca z komunikacji wspomagającej „mówi” dużo wolniej albo „mówi” w zupełnie inny sposób np. słuchacz będzie musiał odczytywać to, co dziecko będzie wskazywało na tablicy do porozumiewania się lub na ekranie. Obaj uczestnicy rozmowy są odpowiedzialni za jej powodzenie.

Nie spiesz się, bądź cierpliwy…

  • nie skupiaj się tylko na słuchaniu, zwróć uwagę na inne sposoby komunikacji np. wokalizację, gesty, mimikę. Mogą one ułatwić Ci interpretację komunikatu wysyłanego przez dziecko.
  • zawsze czekaj na koniec wypowiedzi  naszego rozmówcy. Choć jest to trudne pamiętaj, że porozumiewanie się za pomocą AAC zajmuje więcej czasu niż mowa naturalna.

Jak zadawać  pytania dziecku, tak aby go zachęcić do komunikowania się?

  • staraj się nie zadawać więcej niż jedno pytanie na raz – daj czas dziecku na odpowiedź, zanim zapytasz o coś innego.
  • nie zadawaj pytań z podwójnym przeczeniem – czyli zamiast pytać – „ Czy nie chcesz tych butów?” lepiej zapytać „Czy chcesz te buty?”.
  • nie zadawaj pytań podwójnych np. „Czy byłeś u babci na urodzinach?” (a dziecko było u babci ze względu na np. wyjście do sklepu).
  • zacznij od zadawania pytań zamkniętych, na które dziecko odpowie „tak” lub „nie” np. „ chcesz się bawić?”, a następnie przejdź do zadawania pytań otwartych np. „Czym chciałbyś się bawić?”.
  • na końcu zawsze należy zapytać dziecko , czy ma jeszcze coś do powiedzenia.


Jakie czynniki warunkują prawidłową komunikację z dzieckiem korzystającym z AAC?

  • utrzymuj z dzieckiem kontakt wzrokowy;
  • daj czas na udzielenie odpowiedzi;
  • zawsze czekaj na odpowiedź dziecka;
  • stwarzaj dziecku możliwość dokonywania wyboru;
  • zwracaj uwagę na dyskretne komunikaty jakie wysyła dziecko: gesty, mimikę, wzrok;
  • używaj ekspresji mimicznej podczas rozmowy i gestykulacji;
  • nie ukrywaj,że masz problem ze zrozumieniem tego co odpowiada Ci dziecko;
  • pomagaj dziecku osadzić jego komunikat w czasie np. zapytaj dziecko: „mówisz o tym co było, czy o tym co będzie?”;
  • zadbaj o wygodną pozycję dziecka (odpowiedni fotelik, materac, stoliczek itp.)
  • zachęcaj dziecko do rozmowy, poprzez wykorzystanie różnorodnych pomocy do komunikowania się;
  • zawsze zapytaj czy skończyło  mówić;

Nie martw się tym, że czasami nie rozumiesz co mówi druga osoba…

  • jeśli nie rozumiesz komunikatu przekazywanego przez użytkownika AAC powiedz, że nie zrozumiałeś i poproś o powtórzenie lub powiedzenie tego innymi słowami. Możesz poprosić o pokazanie za pomocą gestu, mimiki. Jeśli w waszej rozmowie uczestniczy ktoś „trzeci” poproś jego o pomoc, być może on będzie wiedział o co chodzi.
    Powodzenia!!!

DZIĘKUJĘ

Ż.D.